Aphidalia
Algemeen
De zwarte bonenluis (Aphis fabae) is wijdverspreid in gematigde gebieden, waar hij aanzienlijke economische schade in bonen veroorzaakt. Hij is zeer polyfaag en tast vele andere gewassen aan.
Levenscyclus en uiterlijk van de zwarte bonenluis
Bladluizen hebben een ingewikkelde levenscyclus, met zowel gevleugelde als ongevleugelde adulten. De bladluizen vertonen ook een grote verscheidenheid in kleur. In kassen planten ze zich ongeslachtelijk voort, waarbij onbevruchte levendbarende vrouwtjes steeds nieuwe generaties met vrouwtjes voortbrengen. Bladluizen vervellen vier keer voordat ze het volwassen stadium bereiken. Elke keer blijft er een witte vervellingshuid achter die hun aanwezigheid in het gewas verraadt.
De zwarte bonenluis is donkerolijfgroen tot zwart met zwarte banden over de rug. De twee sifonen zijn kort en meestal donkerder dan het lichaam. De poten zijn lichtgeel en donkerder aan het uiteinde. Vleugelloze adulten zijn 1,5-3,1 mm groot.
Schadebeelden
De zwarte bonenluis veroorzaakt met name economische schade door vraat. Indirecte schade wordt veroorzaakt doordat de bladluizen plantenvirussen overdragen. Meestal worden de jongere delen van de plant eerst aangetast, maar de plaag kan zich over de hele plant verspreiden.
De nimfen en adulten onttrekken voedingsstoffen aan de plant en verstoren de groeihormonenbalans. Hierdoor wordt de groei geremd en ontstaan er afwijkende bladeren of, wanneer de aantasting vroeg genoeg in het seizoen optreedt, kunnen jonge plantjes zelfs dood gaan. Door de groeiremming en het afvallen van aangetaste bladeren vermindert de opbrengst.
Plantensap is rijk aan suiker, maar arm aan eiwitten. Hierdoor moeten bladluizen veel sap opnemen om voldoende eiwitten binnen te krijgen. De overtollige suiker wordt door de bladluizen in de vorm van honingdauw weer uitgescheiden, waardoor het gewas en de vruchten kleverig worden. Op de suikers groeien zwarte roetdauwschimmels, die vruchten en siergewassen vervuilen. Tevens neemt de fotosynthese van de bladeren af, waardoor de productie daalt.