Eikenprocessierups
Wat zijn rupsen?
Rupsen zijn de larven van vlinders en motten. Vlinders en motten vormen de orde Lepidoptera, een zeer grote groep die goed te onderscheiden is van de andere insecten. Er zijn meer dan 150.000 soorten. Veel van de overdag actieve vlindersoorten zijn zeer opvallend gekleurd. De motten, die 's nachts actief zijn, zijn vaak onopvallend bruin- en grijsachtig. Volwassen vlinders tasten geen gewassen aan. De meeste ervan voeden zich met nectar. In tegenstelling tot de adulten hebben de rupsen bijtend-kauwende monddelen, waarmee ze grote hoeveelheden plantenweefsel kunnen opeten. Veel soorten tasten gewassen aan.
De schadelijkste rupsen die voorkomen in kassen behoren tot de familie Noctuidae (uilen). Dit is de grootste vlinderfamilie. De meeste adulten van deze familie zijn 's nachts actief. De rupsen verpoppen zich meestal in de grond. Een andere familie waarvan diverse soorten schadelijk zijn voor cultuurgewassen is de familie Tortricidae (bladrollers). De bladrollers hebben hun naam te danken aan het feit dat de rupsen vaak in opgerolde bladeren leven. Sommige soorten beperken zich tot één gewas, maar de meeste zijn polyfaag.
Schade door rupsen
Rupsen kunnen leiden tot aanzienlijke economische schade. De meeste soorten eten bladeren en jonge scheuten. De rupsen kunnen in korte tijd grote gedeelten van een plant wegvreten. Kleine rupsen kunnen niet kauwen en schaven daarom aan het oppervlak aan de onderkant van het blad. Hierdoor treedt venstervraat op, waarbij de bovenste epidermislaag van het blad onbeschadigd blijft. Jonge rupsen zitten vaak nog in groepen bij elkaar. Als de rupsen groter worden, verspreiden ze zich meer over de plant en verschijnen er eerst kleine en later vrij grote gaten in het blad. Soms blijft alleen de hoofdnerf over. Ook bloemen, vruchten en groeipunten kunnen door grotere rupsen worden aangevreten. Sommige soorten maken mijnen in bladeren of boren zich in de vrucht of in een stengel, waardoor ze zeer moeilijk waar te nemen en te bestrijden zijn. Ten slotte vervuilen ze het gewas door hun grote hoeveelheid uitwerpselen.
Schade door rupsen
