Algemeen
Rhizobium-bacteriën zijn bodembacteriën die stikstof binden nadat ze zich hebben gevestigd in de wortelknobbeltjes van peulvruchten. Aan het geslacht Rhizobium zijn onlangs ziekteverwekkende Agrobacterium-soorten toegewezen. Deze ziekteverwekkers stonden voorheen bekend als Agrobacterium tumefaciens of Agrobacterium radiobacter, Agrobacterium vitis, Agrobacterium rhizogenes en Agrobacterium rubi, maar nu is het eerste deel van hun naam veranderd in Rhizobium.
Rhizobium rhizogenes of Rhizobium radiobacter is de veroorzaker van overmatige wortelgroei en wortelknobbel.
Levenscyclus en uiterlijk van overmatige wortelgroei, wortelknobbels
De primaire infectiebron van Rhizobium rhizogenes moet nog worden opgehelderd. De bacteriën overleven waarschijnlijk in de grond, maar de primaire infectie kan ook afkomstig zijn van het uitgangsmateriaal. De infectie vindt eveneens plaats via wonden. Na de infectie worden gallen gevormd. Deze barsten open, waarbij er veel bacteriën vrijkomen. De bacteriën worden verspreid door regen, wind, mensen en gereedschap. Vooralsnog zijn er geen bacteriën geïsoleerd uit 'gekke wortels'. De ziekte lijkt het gevolg te zijn van een verandering in de hormoonhuishouding van de plant als gevolg van de Rhizobium-infectie. Rhizobium rhizogenes plaatst een Ri-plasmide in het plantenweefsel en veroorzaakt een genetische verandering in de plant.
Schadebeelden
De vier ziekteverwekkende Rhizobium-soorten veroorzaken verschillende symptomen, zoals gallen, tumoren en overmatige wortelgroei. Alle vier de soorten veroorzaken gallen op de stengels, die aanvankelijk wit zijn en later bruin worden. Alleen Rhizobium radiobacter veroorzaakt gallen en tumoren op ondergrondse plantendelen en op de kroon. Verder wordt de infectie gekenmerkt door overmatige wortelgroei (‘crazy roots’ ofwel ‘gekke wortels’). In bedekte groenteteelten groeien de wortels over het substraat heen en bij een ernstige aantasting raken de druppelaars verstopt. Bij tomaat ontstaat overmatige vegetatieve groei.
Schadebeelden
Preventie van overmatige wortelgroei, wortelknobbels
- Gebruik schoon uitgangsmateriaal
- Houd een strikt hygiëneprotocol aan met ontsmetting van gereedschap, druppelaars, goten e.d.,
- en pas de werkvolgorde in de kas aan conform hygiëne protocol..
- Ontsmet de voedingsoplossing om het ontstaan van een biofilm in het irrigatiesysteem tegen te gaan
- Vermijd contact tussen de plantenwortels en de goten in de kas
Voorkom plantenziekten door te zorgen voor een optimale groei, ontwikkeling en weerbaarheid van het gewas.